Szkoła Podstawowa nr 4 w Dębicy

Logopeda podpowiada, że pozycja spoczynkowa języka to ważny element mowy

Drodzy Rodzice/Prawni Opiekunowie, 
przeważnie nie zwracamy uwagi, gdzie znajduje się nasz język – jaką pozycje przyjmuje w jamie ustnej, kiedy nie jest w ruchu podczas mówienia czy picia lub jedzenia. Ta pozycja, zwana pozycją spoczynkową języka, nazywana jest wertykalno-horyzontalną. W gabinecie dzieci często mogą usłyszeć „pozycja kobry”.

Prawidłowa pozycja języka wpływa korzystnie na rozwój twarzoczaszki, prawidłowy rozwój mowy, prawidłowy rozwój funkcji: połykania, gryzienia, oddychania, a także na postawę całego naszego ciała. Problemy pojawiają się, gdy w pozycji spoczynkowej  język przyjmuje nieprawidłowe ułożenie. Konsekwencje tego ustawienia mogą mieć wpływ na wiele problemów, które będą rzutować na zęby, a nawet  zdrowie. Zaburzona pozycja spoczynkowa języka to najczęściej przyczyna nieprawidłowego oddychania (torem ustnym, zamiast nosem).  Przyczyną mogą być nieprawidłowe nawyki, a także przerost migdałów podniebiennych i/lub trzeciego migdała. Ponadto warto przyjrzeć się temu czy wędzidełko pod językiem ma prawidłową budowę, wszelkim parafunkcjom (np. zbyt długie ssanie smoczka, palca, pieluszki), a także temu z czego pije dziecko, jakie pokarmy spożywa.
Z punku widzenia ortodontycznego – język jest najlepszym fizjologicznym aparatem ortodontycznym. Jego położenie na podniebieniu zapewnia m. in. prawidłowy rozwój szczęki, wówczas szczęka  przyjmuje kształt litery U, natomiast jeżeli język leży na dole (czyli na żuchwie) szczęka może zmienić swój kształt na literę V. Jaka wygląda prawidłowa pozycja spoczynkowa?

Prawidłowa pozycja spoczynkowa języka i warg jest wówczas, gdy:

- BRZEGI JĘZYKA LEŻĄ PRZY DZIĄSŁACH, A JEGO PRZEDNIA CZĘŚĆ DELIKATNIE PRZYKLEJA SIĘ PŁASKO DO PODNIEBIENIA;

- CZUBEK JEST SZEROKI, NIENAPIĘTY, ZNAJDUJE SIĘ PRZY BRODAWCE PRZYSIECZNEJ, ZA SZYJKAMI GÓRNYCH SIEKACZY;

- JĘZYK JEST LEKKO ZASSANY, ALE NIEWKLEJONY, NIENAPIĘTY (SSANIE WEWNĄTRZUSTNE);

- WARGI DELIKATNIE ZWARTE, ROZLUŹNIONE;

- ZĘBY BEZ KONTAKTU (SZPARA NIEDOGRYZOWA 2 –4 MM/ 1 –3 MM);

- MIĘSIEŃ BRÓDKOWY ROZLUŹNIONY. 

Źródło: A. M. Kittel, Terapia miofunkcjonalna, 2014


 Od czego zaczynamy, ćwicząc pozycję spoczynkową języka? Od usunięcia przyczyny!

Jeśli dziecko ma mocno skrócone wędzidełko, nie uda się wypracować właściwej pozycji języka. Przerośnięty migdał również może być przyczyną nieprawidłowej pozycji. Jeżeli dziecko oddycha buzią i nie ma możliwości oddechu nosem, nie uda się wyćwiczyć właściwej pozycji języka.

Następnie zaczynamy od wzmocnienia mięśni języka następującymi czynnościami: 

  1. Wytłumacz dziecku (nawet malutkiemu),gdzie powinien znajdować się język. Obejrzyjmy buzię, język, podniebienie. Dotknijmy ich. Odszukajmy wałek dziąsłowy.
  2. Wykonuj z dzieckiem następujące ćwiczenia:
  • Podnoszenie języka do podniebienia/ wałka dziąsłowego 
  • Kląskanie 
  • Malowanie podniebienia językiem
  • Oblizywanie górnych zębów
  • Zlizywanie ulubionego jedzenia z podniebienia (miodu, dżemu,ketchupu)
  • Dociskanie do podniebienia językiem np. żelków, małych pianek

 Jeśli zauważyłeś u swojego dziecka nieprawidłową pozycję języka, najlepiej skonsultuj się z logopedą!